Iran'daki Turk baskenti: Tebriz

Tebriz kenti Iran'da yasayan 18 milyon Turk Azeri icin kulturel ve ekonomik baskent. Sehirde tamamiyla Turkce konusuluyor. Arada bir kac Farsli ile karsilassaniz da burada yasayan Farslilar Turkce biliyorlar. 1.5 milyonluk bu sehir hem yukseklik hem iklim olarak Erzurum'a benziyor. Tebriz'in kapalicarsisi sadece sehrin degil Iran'in ekonomisinin onemli temel taslarindan. Ulkeye bircok mal burada calisan tuccarlar tarafindan getiriliyor ya da ihrac ediliyor. Istanbul kapalicarsidan daha buyuk bir alana yayilan Tebriz carsisinda ozellikle halicilar, altincilar, giysiciler ve baharatcilar agirlikli. Carsinin kuzeyindeki caddelerde de ticaret cok canli, peynirciler, yagcilar, biskuviciler, caycilar sattiklari mala gore ayrilmislar. Ayni mali satanlar genelde yanyana dukkanlarda. Turkiye'ye Iran'dan gelen kacak gelen cayi merkezi de burasi, caddede 20'den fazla Agri plakali kamyonet vardi. Bir kismi cay yuklemekle mesguldu.Kapalicarsinin guneyinde aksamlari piyasa caddesi olan Seriati caddesi adim basi hamburger ve pizzazi bulabileceginiz bir yer. Seriati caddesinden sola Imam Humeyni caddesine sapip bes dakika yurursek Tebriz'in unlu mavi camii'ne variyoruz. Camii 18.yy'da tamamiyla yikilmis, yeniden insasina 1950'den sonra baslanmis ve halen devam ediyor. Camiyi ismini veren mavi ciniler sadece kapi cevresinde ve duvarinda kucuk bir yerde var. Camiinin hemen yaninda Azerbaycan muzesi var, orada da meraklisina hitap edecek seyler var ama kacirilmamasi gereken bir yer degil.

Tebriz'in en cekici ozelligi canayakin ve son derece konuksever insanlari. Cayhanede ya da lokantada ya da sokakta sizin Turkiye'den geldiginizi anlayanlar konusmaya can atiyorlar, her turlu yardimi yapmaya calisiyorlar: tatliciya yedigimin ucretini odemek icin ugrasmam gerekti, adres sordugum biri “yol karisik biraz deyip” bana 20 dakika uzaktaki yere kadar eslik etti, dolmusta yanimda oturan kisinin evine cay icmeye gittim yatiya kalmayinca kirildi. Gunde ucten az 'gel biz de kal” teklifi almadiysaniz, ya Tebrizde yurumediniz ya da nabzinizi kontrol edin olmus olabilirsiniz, Tebrizliler oluye saygilarindan yaniniza gelmiyordur. Diyecegim o ki Tebriz'e gidince cikin caddelere, parklara konusun insanlarla, bu sehrin en yapilasi en gorulesi yani bu.

Bunun icin iki uygun yer deb biri sehir merkezindeki Gulestan parki, oglenleri gencler aksamlari yaslilar geliyor. Digeri merkezden $2'lik bir taksi mesafesinde olan Elgoli park, buraya da gencler geliyor, cevresindeki lokantalar aksamlari kalabalik, ortam guzel, kebaplar leziz.