Surabaya ( Dogu Java, Endonezya)

Endonezya, 1800o adasiyla haritadan gozumun icine bakarken Endonezya vatandasligina gecmeden ulkeyi gezmeyi bitirmenin tek yolunun gezecegim ada sayisini kisitlamak olduguna karar veriyorum. Kalimantan'dan Bali'ye gectik, buradan batiya Java adasina geciyoruz.

Bali'den Java'ya gecerken bindigim ucak Lion Air'e ait. Onumdeki ucus bilgileri kartinin yanina ek olarak bes ayri inanca gore yazilmis ucus duasi eklenmis. Musluman, Protestan, Katolik, Hindu ve Budistlere gore ayri ayri yazilmis metinde ortak olarak "tanrim nolur kazasiz belasiz inelim su alana" deniyor. Lion Air'in son ay icinde uc ucaginin kaza yaptigi aklima geliyor, neredeydi bu kart. Hepsini bir kac kez okumali, nolmaz nolmaz.


Surabaya, uc milyonluk nufusu ile Endonezya'nin ikinci buyuk sehri. Buyuk, trafigi bol, kirli ve ilginc bir yer.

Surabaya'da kisa bir yuruyus Endonezya'daki gelir dagilimiyla ilgili ipuclarini veriyor: az sayida luks arac, bol becak ( bisiklet taksi), motor ve bemo ( minibus).
Endonezya nufusunun %53'u gunde 2 dolarin altinda kazaniyor, fakirlik her yerde. Bunun yaninda Surabaya sehri alisveris merkezleri ile dolu. Sehrin ozellikle alisveris merkezlerine yakin mahalleri -urkutucu bir sekilde- Istanbul'a benziyor. Niye urkutucu bir sekilde dedim? Yillik ortalama geliri Turkiye'ninkinden uc kat az olan bir ulkenin altyapisi ve sehir planlamasi ekonomik olarak cok daha iyi durumdaki Turkiye'ye bu kadar mi benzeyebilir?

Unutmadan, lezzet meraklilari Tungunjan alisveris merkezinde Obamaburger ve Obama Pizza yiyerek kendinizi baskan gibi hissedebilirsiniz, ustelik yaninda kola bedava. Endonezya'da Obama bazi partilerin genel secim reklamlarinda da kullaniliyor, hani zamaninda kucuk Huseyin Endonezya'da yasamis ya. Sokak yemekleri konusunda ise Surabaya'yi ziyaret edenler sansli aksamlari Cin mahallesinde kurulan Kya Kya pazarinda binbir turlu lezzetli yiyecek bulmak mumkun.


Sehirde aklinizda cok kalacak gorulecek fazla sey yok, cadde yasantisi ve insanlarin arkadasca yaklasimlari ilgi cekici. Hollandalilara karsi verilen bagimsizlik mucadelesini simgeleyen Tugu Pehlawan aniti sehir merkezinde soluklanmak icin ideal: cevredeki deli trafigin sesi gelse de anitin oldugu alan yesil ve bos.


Sehrin icindeki Surabaya nehri oldukca kirli ve griye calan kahverengi ile dikkat cekiyor. Java adasi butun Endonezya nufusunun yarisinin yasadigi, yuksek nufus yogunlugundan dolayi cevre sorunlari ile karsi karsiya olan bir yer. Adada yagmur mevsiminde bir cok su baskini oluyor. Son yillarda su baskinlarinin sayisi artmaya baslamis, daha cok insan daha az agac ve daha cok erozyon ile su baskini demek.

Gubeng istasyonuna yururken yol kenarinda bir denizalti gormek beni sasirtiyor, Papua adasinin Endonezya'ya ait olan kisminin 1960'larda Hollanda'nin zorlanmasi ile alinmasinda bu denizalti etkli olmus. 1962'de Pasopati adiylar donanmaya katilan bu Rus denizaltisi yoldan gecen ziyaretcileri sasirtmaya devam ediyor.

Kaldigim Cin mahallesinde gordugum bu bisiklet cok degerli olmali -en azindan sahibi icin- :) . Buradan sonraki duragimiz Surakarta , diger adiyla Solo, sehri.





Endonezya gezimde bu ulkede halen yasayan Baris ve daha onceden calismis olan Cagan ile Oner'den bol bilgi aliyorum, tesekkurler arkadaslar !