
Cin yeni yilini Cinlilerin fazla oldugu bir yerde gecirmek istedim, nufusunda en fazla Cin kokenli oranina sahip ulkelerden biri olan Malezya zaten yolumuz uzerinde. Penang adasi, Malezya'nin kuzey batisinda hareketli, canli mekan (ya da Cin Yeni Yili disinda). Adada genis bir Cinli Malezyali toplulugu var, yani gorunuste yeni yilda Cinlilerin ne yaptigini gormek icin ideal bir yer. Cinlilerin yeni yila girerken butun aile bireyleri bir araya geliyor, iki gun boyunca yiyip iciyorlar. Disariya adim atmiyorlar. Sehrin sokaklari bir Konficyus'un kuluna rastlamak mumkun degil. Sadece yeni yil icin adaya ugradigim icin tabi buyuk hayal kirikligi. Ancak yeni yil resmi olarak bittigi an sehirde kutlamalar basliyor.
Aslan dansi yapanlar Cinlilere ait isyerlerini ziyaret edip bahsis topluyorlar. Dans edenlerin yaninda 5-6 kisi bayagi agir olan davulu tasiyor, boylece danscilar 8-10 kisilik gruplar halinde dolasiyorlar. Aslan dansi bizdeki ramazan davulcusu gibi bir sey, danscilar onceden sizi ziyaret edip Cin yeni yilinda gelecekleri saati ayarliyorlar. Sonra sokak sokak dolasip dans ediyorlar. Dans bittikten sonra catapat atilmasi adetlerden biri.
Dansin amaci yapildigi yere para getirmesi.
Cinlilerin paraya istekleri ve tapinmalari o kadar ki olen bir Cinli gomulurken yanina oteki dunyada harcasin diye tomar tomar dolar konuyor ( cenaze levazimatcilarindan satin alinan cenazeler icin ozel basilmis dolar gorunumlu kagitlar), ortasi delik altin (aslinda plastik) para konmasi da adetten. Her sabah dukkanlarini acan Cinliler bir tutsu yakip “para akisini” aciyorlar.
Georgetown'in Cinlilerin yogun oldugu mahallelerinde tutsu yakilan "ruhevleri" olagan bir goruntu. Cinlilerin inanislari Konficyus, Taoizm ve Budizmin Cin suzgecinden gecmis hali.
Bayramlarda ise yaktiklari tutsuler "aileboyu" oluyor, 1.5 metrelik, yakanin boyundan buyuk ve gun boyu yanan tutsuler.
Amaclarina ulasmak icin calisiyorlar da. Malezya ve Endonezya'nin ekonomisi %70 Cinlillerin elinde. Malezya hukumeti senelerdir Malaylari resmi olarak kayiriyor: devletten is alacak herkesin Malay ortagi olmak zorunda, calisan sayisinin belli bir kismi Malay olmak zorunda. Politikanin adi pozitif ayrimcilik. Bu destege ragmen Malaylar halen ekonomik olarak geri durumdalar, hirsli degiller cunku, kalender ellerindeki ile yetinen insanlar. Ama bu onlarin Cinlilere kin beslemesini engellemiyor. Malezya'ya Cinli ve Hintlileri Ingilizler getirmis. O zamana kadar ulkede sadece Malaylar yasiyormus. Malaylarin ticarette basarili olamadiklarini goren Ingilizler ticaret icin Cinlileri, kaucuk ve cay bahceleri icin Hintlileri getirmisler. Getirilen bu isciler o kadar cokmus ki ulke bagimsiz oldugunda Malaylar azinlikta kalmis. Malezya ilk bagimsiz oldugunda Singapur Malezya'nin bir eyaleti imis. Malaylar kendi ulkelerinde azinlikta kaldiklari icin rahatsiz olmuslar ve yapilacak bir secimde cogunluk olan Cinlilerin hukumeti de ele gecirecegini gormusler ve nufusunun cogunlugu Cinli olan Singapur'u Malezya'dan “kesmisler”. Singapur'un bugun bagimsiz bir devlet olmasinin tek sebebi Malaylarin paranoyasi. Singapur bagimsiz oldugunda doviz kurlari esitmis, 1 Singapur dolari esittir bir Malezya Ringit'i. Bugun 1'e 3 . Ekonomik olarak geride kalmayi kendilerine yediremeyen Malaylar arada Singapurla sorun cikariyorlar: sularini kesmekle tehdit ediyorlar, otomobille Malezya'ya gecenlere benzin satmiyorlar vs vs. Ayni icerlemenin etkileri ahenk icinde imis gibi gorunen Malezya toplumunda var. Toplumu olusturan Malay, Cinli ve Hintli topluluklari arasinda derin catlaklar var, bu uc topluluk bir arada ama birbirinden tamamiyla kopuk olarak yasiyor. Penang'i anlatacaktim, laf nereye geldi, neyse ben yine Penang'a doneyim, adanin en buyuk sehri Georgetown sokaklarinda soyle bir gezinelim.








Kalabalik gecen birkac gun sonunda kendimi kucuk bir sehre atmam zorunlu olmustu, internete girdim, Penang'in guneyinde misafirevinde bos oda olan bir sehir aradim, varmis. Piyangodan Ipoh sehri cikti, hadi yola.

Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Google, Blogger yada OpenID hesabınızla girerek yorum bırakabilirsiniz. Spam yorumları siliyorum, gireceğiniz dış linkler takip edilemez. Teşekkürler
Not: Yalnızca bu blogun üyesi yorum gönderebilir.